OVER HATZATZ

bijdrage # 1 | HATZATZ | israëlisch elektro-akoestisch muziekproject

 

OPGEWEKTE TIJD

http://www.youtube.com/watch?v=U9KfSzoP9jI

wie de afspeel-knop van ‘relax (in the city life)’ aanklikt en de bijbehorende videoclip van sonia kazovsky op youtube bekijkt, begrijpt al snel dat hatzatz geen doorsnee ensemble is. _op de website noemen ze zich dan ook: een elektro-akoestisch muziekproject. _de alle uit israël stammende leden van het avant-garde kwartet beschikken over een instrumentarium met een groot indringend vermogen. _daarmee genereren ze energieke composities die bedoeld zijn om nieuwe klankruimten en waarnemingslagen te openen. _de inzet van het breekijzer wordt daarbij niet geschuwd. _de klankreeksen die hatzatz produceert zijn ongeraffineerd, ruw en gejaagd. _de meeste composities hebben geen vast ritme of tonale basis. _ze zijn zonder uitzondering resultante van een collectief anarchistisch werkproces, waarbinnen de grens tussen compositie en improvisatie nooit helemaal duidelijk is

| izs | twee jaar geleden componeerde ik ‘modo recordar modo olvidar’, een stuk dat naast geschreven noten ook ruimte voor improvisatie bood. _toen we dat stuk samen uitprobeerden merkten we dat het spelen van een partituur niet bij ons paste, dus schrapten we de noten. _de compositorische structuur bleef overeind, maar binnen die structuur zijn we vrij om te doen wat we willen zolang we de vrijheid van de ander niet beperken

één van de doelstellingen van hatzatz is het zoeken naar vernieuwing en naar een experimenteel esthetisch idioom dat hun abstracte klankwerken voor een breder publiek toegankelijk moet maken. _daartoe nodigden ze de videokunstenaar daniel slabosky uit om hun project met live video te versterken. _zijn bijdragen zijn niet bedoeld als een - overtollig - illustratief element, maar als een gelijkwaardig medium, dat de door de musici gevulde klankruimte met een simultane visuele dimensie verbindt

video still sipur

| izs | een jaar geleden maakte maya ‘sipur’, een compositie/structuur met elektronische tekstfragmenten; een werk dat om taal draait. _ik beschouw tekst als een metafoor voor de muziek, als de voltooiing ervan. _in dat stuk hoor je de opname van mij, terwijl ik een verhaal in het hebreeuws voorlees. _voor mensen die geen hebreeuws verstaan klinken de woorden als muziek. _maya speelt die geluidsopname af via haar computer. _op een gegeven moment stopt ze de lineaire verhaallijn van de spreker. _de klanken worden elektronisch verwerkt en als het ware tot korrels vermalen. (het is geen toeval dat hatzatz het hebreeuwse woord voor ‘grind’ is.) _wij speelden met die materie. _we overwogen om de strekking van de gesproken woorden te verduidelijken met de projectie van de engelse vertaling. _ik wilde liever een projectie van de hebreeuwse tekst. _ik wilde van ‘sipur’ een, voor niet-hebreeuwstaligen, volslagen onbegrijpelijk geluidswerk maken. _waarom zou je iets dat abstract bedoeld is, via een omweg weer concretiseren? _maar maya en tomer wilden die vertaling wel. _dat was een groepsbesluit

in een later stuk (nog zonder titel) speelt video een belangrijkere rol. _daarin vormen zesendertig fragmenten, die maya uit de video van een hip-hop danser heeft geknipt, het uitgangspunt

maya's inventarisatie van bewegingen van de hip-hop danser

| izs | elke speler kreeg de opdracht om muzikaal op een bepaald lichaamsdeel van de danser te reageren. _ik koos de benen, tomer het hoofd en maya de handen. Ik moest vervolgens huiswerk doen: de filmfragmenten zó nauwkeurig bestuderen, dat ik direct op de bewegingen van de danser kon reageren. _ik moest beslissen welke beweging op mijn bas zou corresponderen met een beweging van de danser. _daniel stuurt de videofragmenten van zijn computer. _in dit stuk speelt hij de rol van een dirigent

als ik ilya vraag naar zijn motief om muziek te componeren, antwoordt hij onverbloemd

| izs | mijn motief om muziek te maken is eigenlijk de praktische noodzaak om musici bijvoorbeeld vijf of tien minuten bezig te houden. _muziek maken is een vorm van tijdwinning. _ik moet daarbij denken aan de zigeuners die bij het centraal station in amsterdam zitten te spelen. _het zijn goede muzikanten die voortreffelijk kunnen musiceren. _ze zitten daar en produceren nieuwe noten, omdat ze MOETEN spelen. _als ze stoppen met spelen, houdt de muziek op, stopt hun tijd en de voorbijgangers zullen stoppen met geld geven. _door te spelen wekken ze tijd op. _en dat bedoel ik niet negatief. _ik heb respect voor ze, omdat ze erin slagen hun gewonnen tijd interessant te maken. _dat is belangrijk. _voor mij is muziek maken in wezen een noodzakelijke manier om interessante tijd op te wekken

hatzatz bestaat uit: maya felixbrodt (viola/elektronica), tomer harari-kaplan (indiaas harmonium/zingende zaag/ipod/elektronica), ilya ziblat shay (contrabas/elektronica) en daniel slabosky (live video)